Педесет цигари за Елена

Тој петнаесетти мај илјада деветстотини шеесет и петтата година мајка му во околу три наутро ја разбудиле болки во крстовите. Татко му неволно ја одвел во болница. Се надевал дека ќе може да отспие уште неколку часа, па ја прашал како може да биде сигурна дека тоа се породилни трудови кога никогаш претходно не родила. Така барем му кажа мајка му кога прераскажуваше што се случувало во таа ноќ.

Педесет цигари за Елена

00:00

 

Полноќта е мигот кога силата на времето се поколебува и застанува. Нула часови, нула минути. Трепет на временското ништо.

00:00 е на големиот ѕиден дигитален часовник над комодата, на малиот ДВД-плеер под телевизорот и на неговиот рачен часовник, исто така дигитален. Во истата секунда се менува датумот и на компјутерот и на мобилниот.

Во собата нема ниедна стрелка. Не ги поднесува. Тие не можат да покажат нула време. Дури и кога ќе застанат, секогаш покажуваат некој час, некоја минута, а за него единствено тој безвременски миг е нешто што вреди да се дочекува.

00:00. Нема замор што би го спречил буден да го дочека тој кружен ред меѓу бројките. Секогаш е така. 

Но, денес не е исто. Денес полноќта е одредиште. Како врата на крајот од долг ходник. А таму, зад вратата, неговиот пекол во календарот.

Петнаесетти мај две илјади и петнаесеттата, неговиот педесетти роденден. Нивниот педесетти.

Во 00:00 ја изгаси допушената цигара, последната од кутијата. Да е некој друг ден, новата кутија би ја отворил наутро, по будењето. Денес не. Денес нема да има будење зашто нема ни спиење.

Дека нема да има спиење одлучи уште попладнето, кога неговата мајка му се јави за да му ја соопшти новоста. Новоста што човек мора да ја пробдее затоа што е невозможно со неа да легне в кревет и да спие како да не се случило ништо. Зашто се случило. Повторно се случило.

До новата полноќ нема спиење. Така ќе направи.

Елена заслужи едно чесно дополнително бдеење, за педесеттиот роденден кој не го дочека на ниеден начин.

Педесет години. Кога беше тоа! На раѓањето, на пример, би сакал да се сеќава, за разлика од она што повеќе би сакал да го заборави, а не може. Но, не постои такво сеќавање. Другите ни го пренесуваат своето помнење поврзано со нашето доаѓање на свет и потоа сме принудени тоа да го земеме здраво за готово.

Тој петнаесетти мај илјада деветстотини шеесет и петтата година мајка му во околу три наутро ја разбудиле болки во крстовите. Татко му неволно ја одвел во болница. Се надевал дека ќе може да отспие уште неколку часа, па ја прашал како може да биде сигурна дека тоа се породилни трудови кога никогаш претходно не родила. Така барем му кажа мајка му кога прераскажуваше што се случувало во таа ноќ. Му рече дека почнал да ја испрашува за тоа откако проговорил, за разлика од Елена, која не ја интересираше мигот на сопственото доаѓање на свет. Неа ја интересираше сето она што следуваше подоцна – престојот на овој свет – а ова последното траеше прекратко.

Мајка му пристигнала во болницата во околу четири часот наутро. Тој се родил дури во пет попладне. Петнаесетти петти во пет попладне – ни тоа не му се чинеше како безначајно поклопување. Токму тој, токму тој ден, токму во пет попладне. Петнаесетти петти во пет. Педесет и петта. Би можел, на пример, да биде на местото на Елена и да се родел еден час порано. Можел да се избори мајчината утроба да ја напушти прв и потоа таа четврта петка засекогаш би му била одземена, како и Елена подоцна.

Секогаш нешто одземено засекогаш.

Оливер. Тоа рекол татко му кога првпат го зел во прегратка. Оливер Радман. Го изговорил тоа Оливер со тон поради кој мајка му знаела дека нема да може да се преговара во врска со името. Тој на својот син му го дал името и сега другите треба, како знаат и умеат, да се навикнат на него.

Оливер никогаш не се навикна.

Затоа Елена го сакаше своето име, името кое, како утешна награда, го избрала нивната мајка. Кој можел да знае дека ќе ѝ служи толку кратко. Дека одеднаш никој нема да може да ја повикува, освен како спомен.

Во 00:05 го извади рачниот часовник и тргна во кујната за да свари кафе. Ќе му треба. Дваесет и четири часа, додадени на оние седумнаесет што веќе ги помина буден во претходниот ден. Не е малку. Сега би можел да се премисли и да си легне. Нема сведоци, нема докази, никој не знае што реши. Но, не. Не може да спие со таа нова, двојна смрт на умот.

Рано научи колку животот е негарантиран. Тогаш, пред дваесет и шест години, мислеше дека засекогаш ја совлада оваа лекција. Денес постоиш, утре веќе не. Денес живееш со некоја личност, утре со сеќавањето за неа. Секоја минута е важна, а тој упорно се однесува како да не е. Како да е сеедно, зашто нему и му е. Денес ќе се обиде поради Елена. Ќе посвети внимание на тие минути кои нему, за разлика од неа, му се на располагање. Дваесет и четири часа непрекинат живот, илјада четиристотини четириесет минути за Елена. Тоа е најмалку што може да направи за неа по денешниот повик на мајка му.

Сѐ ќе направи поинаку од обично. Еве, кафе по полноќ, на пример. Отворена нова кутија цигари, таа по која обично би посегнал дури наутро по будењето.

Денес не. Ќе пали една по друга, цела ноќ и цел ден, во секоја пригода. Ќе испуши точно педесет, како да дува педесет свеќички на тортата што повторно ќе ја нема. Ја нема од последниот заеднички роденден со Елена. Тогаш заедно имаа четириесет и осум, денес заедно би имале сто. Неговите педесет, нејзините педесет – така можеше да биде, а таа никогаш немаше повеќе од дваесет и четири. Веќе ја нема таа симетрија. 

До следната полноќ ќе има педесет догорчиња. Подобро е да се каже филтри зашто секоја ќе ја испуши до крајот, до златниот раб на кој завршува белата хартија за цигари. За архивирање на догорчињата веќе го подготви ламариненото кутиче од бонбони пеперминт што порано на Елена ѝ служеше како табакера. Бројачот во главата ќе работи и без таа евиденција, но сигурното е сигурно. Мора да бидат педесет.

Којзнае што ќе му донесат часовите што обично би ги преспал. За почеток ќе тргне на прошетка зашто Елена би направила така. Би можел да отиде до реката и да наслушнува. Би можел само да се вози наоколу, да набљудува како живеат другите, да гледа во осветлените прозорци и да нагаѓа што се случува зад завесите. Би било глупаво да остане во четири ѕида, каде што нема да се случи ништо ново.

Надвор да. Надвор се наоѓаат сите можни опасности. Манијаци на улица, стаклени излози, залудни раѓања и погрешни умирања. Светот како голем погон на колективна целина што може без секого. Дури и без Елена, сите овие години. А сега уште и без единственото што беше преостанато од неа.

Кога со рацете ја опфати топлата шолја кафе, онака како што тоа обично го прави наутро, погледна кон комодата на која до мајчиниот повик стоеше нејзината фотографија.

Откако ја спушти слушалката, ја стави во фиоката, како во гроб во кој повторно ја погребува сестрата. Сега таа фотографија му недостига. Можеби, во овој миг, само му треба погледот на некој што никогаш нема да остари. Кој никогаш нема да има педесет години. Кој никогаш немал ни триесет, па дури ни дваесет и пет. Некој што знае дека да останеш буден е најмалку што можеш да сториш – ако веќе постоиш.

Да останеш буден наместо некој што веќе не може.

Го испи кафето набрзина, за да не се премисли во врска со излегувањето од дома. Штом ќе почне да ги преиспитува работите, решителноста се губи. Мора да излезе и готово. Зошто бдеење, зошто време во кое будноста е само состојба на отворени очи. Ако тоа веќе го прави во чест на Елена, би требало да биде буден според нејзините правила, а не залудно.

Се обу и облече лесна пролетна јакна врз маицата во која планираше да спие, додека спиењето сѐ уште беше опција. Ги зеде само клучевите, цигарите и табакерата во која веќе имаше две догорчиња. Две први роденденски свеќички, изгасени по полноќ. Го зеде и шеширот што го доби од Елена за дваесет и четвртиот роденден. Посегна по него како тоа да го прави вообичаено, а никогаш порано го немаше носено. За да го носи шеширот, секогаш му недостигаше храброст, а сега му се причини дека ја има.

Ајде да одиме некаде, Елена.

Го изненади леснотијата со која ја замисли пред себе. Нејзините високи потпетици и неговиот лесно свиткан лакт на десната рака, за таа да може да се потпре на него.

Како некогаш.

 

Тагови од објавата
Напишано од
0 replies on “Педесет цигари за Елена”